Trans SE-18 (2018)

De Trans versterker SE-18 is vernieuwd. Deze versterker heeft geen kathode weerstand meer aan de eindbuis. De spanning die de buis aan de kathode nodig heeft om te werken, wordt nu geleverd door de voedingstrafo, door een 2e wikkeling van 50V in serie bij te schakelen. Het aan elkaar schakelen gebeurt aan de uitgang van de voeding. De schakeling voor deze 50V wikkeling bevat een spanningsverdubbelaar, zodat onbelast er ongeveer 130V aan gelijkspanning aan de uitgang ontstaat. In totaal krijgen we dus ongeveer 490 Vdc aan de uitgang van de voeding. Dit heeft een paar voordelen ten opzichte van een buis met kathodeweerstand.

  • De warmte die een kathode weerstand dissipeert, die zijn we kwijt.
  • De volledige hoogspanning staat nu over de buis. Met een kathodeweerstand moeten we de spanning, die over de weerstand staat, aftrekken van de hoogspanning. Er blijft dus minder netto hoogspanning over.
  • We krijgen hierdoor meer vermogen.

Deze schakeling komt van een artikel uit de Audioexpress. Dit artikel is gepubliceerd door Menno van der Veen. In het artikel wordt gebruik gemaakt van de Menno-cel. Je hebt er 4 nodig voor 2 kanalen. Ik heb deze 4 Menno-cellen samengevoegd op 1 printplaat, zodat het bouwen vereenvoudigd wordt. De voeding is ook aangepast aan het schema van Menno, dus op elkaar aansluiten is een fluitje van een cent geworden. Zie foto's en schema's.

Specificaties

Anodespanning per buis 345 V
Io per buis 120 mA
Zout (1kHz) versterker 1,28 Ohm
Frequentiebereik (-3dB) 7 > 48 Hz > kHz
THD+N (1Watt 1kHz) 0,036 %
Max vermogen bij 1 kHz per kanaal 16 Watt
Dempingsfactor bij 8 Ohm impedantie 6,2

Schema's

Metingen

Spectrum analyse (SPA)

Een meting bij 1 Watt. Met een dummyload aangesloten van 8 Ohm op de uitgang, moet ik uitsturen tot +9dBV. +9dBV geeft aan de uitgang van de versterker 2,83 Vrms. We zien hier dat de 2e harmonische vervorming lager ligt dan de 3e harmonische. Dit gedrag is typisch voor een Trans versterker. Hoe lager de 2e harmonische, hoe meer details er te horen zijn. Hoe hoger de 2e harmonische vervorming, hoe "warmer" het geluid wordt. Dat wordt ook wel de typische buizenklank genoemd, maar dat gaat wel ten koste van de details. Verder heb ik een uitschieter bij 50Hz. Dat komt omdat de gloeispanning een wisselspanning is. Omgerekend naar bromspanning is -75dBV ongeveer 0.000178 Vrms. Niet te horen dus via een luidspreker. Dus het is ook niet nodig om de gloeispanning te gelijkrichten. Let ook eens op de voedingsrimpel van 100 Hz. Die ligt ergens bij de -95dBV. Dit laat zien hoe goed deze voedingsschakeling werkt.

Frequency responce (FR2)

Het -3dB frequentiebereik van deze versterker loopt van 7Hz tot 48kHz. Netjes buiten ons gehoorbereik. 

We zien hier nog iets, en dat is de versterkingsfactor van deze versterker. Die is namelijk bij een frequentie van 1kHz bijna 30dB V/V.  Omgerekend naar spanning is dat 31,6V per 1V ingangsspanning. De versterker versterkt dus 31,6x.

Burst decay

Hier kijken we naar resonanties en voedingsresten. Daar kunnen we kort over zijn. Die zijn er niet. 

Distortion (%)

De totale harmonische vervorming als functie van de freqentie.

De 2e harmonische vervorming is voor het grootste deel vervorming van de buis (grijze lijn).

De 3e harmonische vervorming komt hoofdzakelijk van de uitgangstrafo (rode lijn). Deze trafo zich gedraagt zich mooi lineair over de bandbreedte.

Output impedance

De uitgangsimpedantie van de versterker is bij 1kHz 1,28 Ohm, en dat aan de 8 Ohm aansluiting. Dat betekent dat de dempingsfactor iets meer dan 6 is. Dat verklaart de strakke bassen van deze versterker.